"ภูมิธรรม" ขึ้นดอย พิสูจน์กาแฟแม่จริม จังหวัดน่าน ถูกใจ! รสชาติดี เตรียมดันขึ้นทะเบียนจีไอ สร้างเงิน สร้างรายได้ให้เกษตรกร-ชุมชน

วันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2567  นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ลงพื้นที่ผลักดันการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI) เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลิตภัณฑ์ในพื้นที่ พัฒนาคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชน พร้อมรับฟังบรรยายกระบวนการผลิตกาแฟ (โรงคั่ว ผลิต และบรรจุ) ที่วิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์แม่จริม จ.น่าน โดยเปิดเผยว่า การผลักดันการขึ้นทะเบียนสินค้าสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI) เป็นนโยบายสำคัญของกระทรวงพาณิชย์ ที่ตนต้องการยกระดับคุณภาพชีวิต ความเป็นอยู่ของพี่น้องประชาชนผ่านการส่งเสริมสินค้าชุมชนท้องถิ่นที่มีอัตลักษณ์ด้วยสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ การลงพื้นที่แหล่งเพาะปลูกและผลิตกาแฟน่านในพื้นที่ดอยแม่จริม อ.แม่จริม และดอยสวนยาหลวง อ.ท่าวังผา เพื่อส่งเสริมและเตรียมผลักดันขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์รายการใหม่ของจังหวัดน่าน และได้หารือกลุ่มเกษตรกรผู้ผลิต ผู้ประกอบการค้ากาแฟใน จ.น่าน รวมไปถึงผู้ประกอบการรุ่นใหม่ (YEC) ของจังหวัดน่าน และ MOC Biz Club เพื่อหารือแนวทางในการพัฒนาศักยภาพและยกระดับสินค้ากาแฟน่านสู่อุตสาหกรรมตลาดกาแฟต่างประเทศ

"อยากให้พิถีพิถันทำคุณภาพให้ดี ถ้าได้จีไอมาเสริมก็จะยิ่งเกิดมูลค่าเพิ่ม ทำให้คนอยู่กับชุมชน อยู่กับครอบครัว คนหนุ่มสาวถ้ามีรายได้ก็ไม่จำเป็นต้องไปอยู่ที่อื่น ขณะนี้กรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ กำลังช่วยกันกับ BEDO (สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน) เรียกโดยย่อว่า สพภ.)ช่วยกันเขียนคำร้องให้ คาดว่าเดือนหน้าหรือเดือนถัดไป สินค้ากาแฟที่นี่จะเป็นสินค้าจีไอ เพิ่มมูลค่าได้มากขึ้น และทุกหน่วยงานราชการสำคัญมาทำงานร่วมกัน ตนเป็นคนกินกาแฟทั่วไปไม่ใช่คอกาแฟ แต่ได้มาเริ่มลิ้มรสชาติที่นี่ ทำให้ชีวิตกาแฟของตนเกิดที่นี่ ตอนแรกตนคิดในใจว่ารสชาติคงไม่ต่างกัน แต่ปรากฏว่าแตกต่างจริงๆ สามารถรู้ถึงรสชาติหอมหวาน ได้กลิ่นผลไม้ ได้ความระยิบระยับที่กระพุ้งแก้ม กาแฟเป็นศิลปะไม่แพ้ไวน์ของต่างประเทศ ตนอยากเชิญชวนพี่น้องทานกาแฟบ้านเรา เป็นกาแฟคุณภาพทั้งเชียงใหม่ เชียงราย น่าน ชาวบ้านสามารถทำมาตรฐานได้ วันนี้เห็นคนหนุ่มคนสาวอยู่ที่หมู่บ้านแล้วสบายถ่ายทอดให้น้องๆเค้าต่อ ชื่นชมที่ให้ประสบการณ์กับตน และพลังของพวกชุมชนในการแก้ไขปัญหา และหน่วยราชการทั้งหมดที่ช่วยกัน"

กาแฟน่านถือเป็นพืชเศรษฐกิจที่มีความสำคัญของจังหวัดน่าน ซึ่งในปัจจุบันมีกาแฟน่านหลากหลายสายพันธุ์และเป็นที่ต้องการของตลาดกาแฟ เช่น กาแฟดอยสวนยาหลวง กาแฟแม่จริม กาแฟมณีพฤกษ์ กาแฟสะเกี้ยง เป็นต้น เนื่องจากด้วยลักษณะสภาพภูมิศาสตร์ของจังหวัดน่านโดยทั่วไปส่วนใหญ่เป็นภูเขาสลับซับซ้อนกัน ซึ่งสูงจากระดับน้ำทะเล 800 – 1,600 เมตร ทำให้มีอากาศหนาวเย็นตลอดทั้งปี ประกอบกับมีพื้นที่ป่าต้นน้ำขนาดใหญ่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ และสภาพดินที่มีแร่ธาตุที่สำคัญสำหรับต้นกาแฟ ส่งผลทำให้ได้เมล็ดกาแฟที่มีคุณภาพ มีเอกลักษณ์ความหอมเฉพาะตัว รสชาติเข้มข้น แตกต่างจากกาแฟแหล่งอื่น สำหรับจังหวัดน่าน มีพื้นที่ปลูกกาแฟที่สำคัญ ได้แก่ อำเภอแม่จริม อำเภอท่าวังผา อำเภอทุ่งช้าง อำเภอสองแคว อำเภอเฉลิมพระเกียรติ และอำเภอบ่อเกลือ จำนวนพื้นที่รวมกว่า 11,448 ไร่

ทั้งนี้ ปัจจุบันกรมทรัพย์สินทางปัญญาได้ประกาศขึ้นทะเบียนสินค้า GI กาแฟไทย รวมแล้ว 8 สินค้า จากแหล่งผลิตทั่วประเทศ เช่น กาแฟดอยช้าง กาแฟดอยตุง กาแฟเทพเสด็จ เป็นต้น โดยสร้างมูลค่ารวมกว่า 695 ล้านบาท ซึ่งจะเป็นการสร้างความเข้มแข็งให้ระบบเศรษฐกิจฐานราก รวมถึงเป็นการสร้างงาน สร้างรายได้ให้ชุมชนอย่างยั่งยืนต่อไป